Enflasyonun kontrol altına alınabilmesi için kredi harcamalarına yönelik düzenlemeler yapılacağına ilişkin iddialar gündemdeyken, konuya ilişkin bir adım da kamu bankalarından geldi. Alınan bilgiye göre, nakit avans limitlerine yüzde 25 sınırı konulmasının ardından, kamu bankaları Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank, sonradan taksitlendirme uygulamasına kısıtlama getirdi.
Yapılacak kısıtlamaya göre, sonradan taksitlendirme uygulaması bireysel kredi kartları için 1 Nisan’dan itibaren sağlık, eğitim, vergi ve sigorta ödemelerinde kullanılabilecek. Giyim, market, elektronik ve benzeri alışverişlerde ise sonradan taksitlendirme kullanılamayacak. Halkbank’ın bu uygulamaya iki hafta önce geçildiği de öğrenildi.
Giyim, market, elektroniğe “sonradan” taksit yok
Alınan bilgiye göre, Ziraat Bankası, bin TL ile 100 bin TL arası sağlık ve eğitim, bin TL ile 25 bin TL arası vergi ve sigorta ödemeleri, 1 Nisan’dan itibaren faizsiz 4 aya kadar taksitlendirilebilecek. Yine bu sektörlerde, kampanya kapsamında olmayan, 500 bin TL’ye kadar yapılacak harcamalar da yasal vadelerle taksitlendirilecek.
Buna karşılık, bu sektörler dışında kalan giyim, market, elektronik ve benzeri alışverişlerde banka, kredine kartları için “sonradan taksit” uygulaması yapmayacak.
Özel bankalarda uygulama devam ediyor
Alınan bilgiye göre, özel bankalarda da benzeri bir uygulamaya gidilebileceği yönünde duyumların olduğu ancak henüz bu konuda verilmiş bir karar bulunmadığı belirtildi. Bu nedenle özel bankalarda sonradan taksitlendirme uygulaması sürüyor.
Nakit avans limitlerine yüzde 25 sınır getirilmişti
Merkez Bankası’nın mart başında kredi büyümelerinde aylık sınırları düşürmesi ve sınırı aşan bankalara zorunlu karşılık getirmesi üzerine bankalardan ilk adım gelmişti. İhtiyaç kredi faizlerinin yıllık yüzde 60’ın üzerinde yüksek seyretmesi, tüketiciyi daha düşük faizli nakit avans kullanımına yöneltmişti. Şubat ayında enflasyonun beklentilerin üzerinde artması üzerine de sıkılaştırma adımları öne çekilmişti. Bunun üzerine bankalar, kredi kartında nakit avans limitlerinin yüzde 25 ile sınırlandırılmasına yönelik uygulama başlatmıştı. Bununla birlikte, taksitli nakit avansta taksit sayısı da 3’e düşürülmüştü.
Taksitli nakit avans kullanımında faiz şu anda aylık bazda yüzde 4,42 seviyesinde. Hem bireysel harcamaların alınan önlemlere rağmen artması hem de enflasyonda beklenen düşüşün gelmemesi üzerine kredilerde sıkılaşma adımları peş peşe gelmişti.
Şimdi de daha önce hem bankacıların hem de ekonomi yönetiminin sıklıkla dile getirdiği kredi kartlarına limit ve taksit sınırlandırmasında ilk adım atıldı.. Seçim sonrasında kredi kartı harcamalarına sınır getirilmesi beklenirken bankalar nakit avansta taksit sayısı limitini 3’e düşürdü. Bankalar geçen ay kredi kartından nakit avansa 12 aya kadar taksit yapıyordu.
Artan hayat pahalılığı ve yüksek enflasyona karşı yurttaşlar kredi kartı kullanımına yönelmişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, kredi kartı harcamaları 1 Mart haftası itibariyle 262,2 milyar TL ile rekor seviye kaydedilmişti.
Bakan Şimşek sinyal vermişti
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kredi kartlarına yönelik limitlerle ilgili bir düzenleme sinyali vermişti.
Şimşek, “İç talebin yumuşadığını söyledim. Tabii Merkez Bankası’nın yapacağı birtakım çalışmalar var. Bunlar Finansal İstikrar Komitesi’nde bu konular gündeme geldi. Burada önemli olan bankaların kurallara uyması. Limit belirlerken, gerçekten gerçekçi beyan, belgeye dayalı olması. İkincisi bu limitlerin bütünlük arz etmesi. Yani her banka kendi kafasına göre bir limit belirlemesi şeklinde değil. O konulara çalışacağız. Ama yaptığımız, sonuçlandırdığımız bir çalışma yok. Önümüzdeki dönemde hiçbir sürpriz yapmadan, piyasaları bozmadan bu konuları çalışacağız. Uluslararası normlar, kurallar neyi gerektiriyorsa onu devreye sokacağız” diye konuşmuştu.
